تابلو برق چيست؟

تابلو برق صنعتی | تابلو برق چيست؟

تابلو برق عبارت است از فضايي که تجهيزات برقي در آن نصب مي شوند. در تعريف تابلو لزومي ندارد آنرا حتمأ يک فضاي بسته فلزي بدانيم بلکه فضاي بسته فلزي، نوعي از تابلو محسوب مي شود. مشکلات ناشي از نصب تجهيزات و خطرات ناشي از عوامل محيطي و پديده هايي مانند اتصال کوتاه که در تجهيزات الکتريکي روي مي داد و در دسترس بودن تمام قسمتهاي برقدار از سوي اپراتور، سازندگان را بر آن داشت تا ايمني بيشتري را تامين کنند، از اين رو تابلو به شکل محفظه بسته طراحي شد تا تجهيزات داخل آن قابل دسترس برای عموم نباشند.
انواع تابلو برق از لحاظ ساختار :
تابلوهاي Metal Enclosed :
تابلوهايي به شکل محفظه تمام بسته فلزي که تمام تجهيزات الکتريکي اعم از کليدها، ترانسهاي جريان و ولتاژ، لوازم اندازه گيري، شينه ها و … در داخل آن نصب مي شود.
تابلوهاي برق Metal Enclosed به دو دسته تقسيم مي شوند:
تابلوهاي برق Metal Clad:

اين نوع تابلوهای برق نوعي از تابلوهاي برق Metal Enclosed هستند که در آنها، محفظه هاي مختلف از يکديگر جدا شده اند. اين امر باعث مي شود تا اگر خطايي در يکي از محفظه ها روي دهد، اين خطا به محفظه هاي ديگر انتقال پيدا نکند و ساير محفظه ها نيز تحت تأثير آن آسيب نديده و محفوظ مي مانند.
يک تابلو برق Metal Clad به چهار بخش تقسيم مي شود :
محفظه باسبار
محفظه سر کابل
محفظه LV (کنترل) که تجهيزات اندازه گيري، حفاظتي و کنترلي در آن قرار مي گيرند.
محفظه کليد
تابلوهاي برق Compartment Type:
اين نوع تابلوهای برق نوعي از تابلوهاي برق Metal Enclose هستند که در آنها، محفظه هاي مختلف از يکديگر جدا نشده اند.
در طراحي يک تابلو برق بايد موارد زير در نظر گرفته شود :
شرايط محيطي (جهت بهره برداري)
شرايط لازم براي نصب
شرايط حفاظتي
انواع تابلو برق از لحاظ محل نصب :
داخلي (Indoor) : تابلو در فضاي بسته مانند داخل سالن يا سوله نصب مي شود.
فضاي باز (Outdoor) : تابلو در فضاي باز نصب مي شود.
تقسيم بندي تابلوهای برق :
تابلوهاي برق فيکس (Fix) :
تابلوهاي برق ايستاده چند منظوره(Multi Purpose):
اين تابلوها بصورت ايستاده قرار ميگيرند و تابلوهاي چند منظوره مي باشند و داخل انها مي توان تجهيزات کنترل-قدرت-پنوماتيکي و…نصب کرد.
تابلوهاي برق ديواري(Wall Mounting):
اين تابلوهای برق به دو دسته تابلوهاي روکارو تابلوهاي توکار تقسيم ميشوند.
تابلوهاي برق (Rack):
تابلو هايي هستند که حالت قفسه قفسه دارند و محفظه هاي اندازه گيري-الکترونيکي-کنترل ومخابراتي و… روي انها نصب مي شود.
تابلوهاي برق Swing نوعي از تابلوهاي Rack هستند که داراي در متحرک مي باشد و مزيت آن اين است که پشت تجهيزات آن قابل رويت است و دسترسي به پشت تجهيزات فراهم است اين مدل بسيار گران است و درب ان هم شيشه اي است.
تابلوهاي برق کشويي (Withdraw able):
تابلو هاي کنترل موتورها(Center Motor Control (MCC):
اين تابلو ها بصورت کشويي ساخته مي شود و براي کنترل موتورها ساخته مي شود .اين تابلوها بخاطر مزيت تابلوهاي کشويي بسيارگران هستند.
تابلوهاي مرکز قدرت(Power Center):
اين تابلوها براي تغذيه تابلوهاي MCC استفاده ميشوند و يک تابلوي توزيع است و ميتواند چند تا تابلوي MCC را تغذيه کند در اين تابلو ها کليدها بيشتر از نوع هوايي هستندوبعد از پست اصلي استفاده مي شوند.
تابلوهاي مدولار:نوع پيشرفته تابلوهاي فيکس ايستاده است. هر فيدر به شکل يک مدول در تابلو نصب شده وبه وسيله يک صفحه فلزي از فيدر بالايي وفيدر پاييني خود جدا مي شوند و از لحاظ دسترسي به سر کابل به دو نوع کلي تقسيم مي شوند:
دسترسي از پشت
دسترسي از جلو :
در اين حالت معمولا” در کنار درب اصلي تابلو درب کوچکي به نام درب کناري تعبيه شده و اتصالات کابل ها به فيدرها از طريق اين درب انجام ميشود اين نوع سلولها را از لحاظ محل ورود سر کابل هاي ورودي وخروجي ميتوان به ورود از بالا و ورود از پايين تقسيم نمود.
انواع تابلوهای برق از لحاظ ايستايي :
ايستاده(Self Standing / Free Standing) :
تابلو حالت خود ايستا دارد ( نياز به مهار آن توسط سازه ي ديگري نيست و يا به ديگري تکيه ندارد.)
ديواري (Wall Mounted) :
تابلو هايي که روي ديوار نصب مي شوند.اين تابلوها اگر روي سطح ديوار نصب شوند، روکار، Surface Mounted و اگر داخل ديوار جاسازي شوند، توکار، Flush Mounted يا Recessed Mounted ناميده مي شوند
انواع تابلو ها از لحاظ سطح ولتاژ :
تابلو ها از لحاظ سطح ولتاژ به دو دسته تقسيم مي شوند:
تابلوهاي فشار ضعيف(LV) تا 1000V
تابلوهاي فشار متوسط (MV) از 1000V تا 000V63
تابلو هاي فشار قوي (HV) از63000 تا 400000 V
تابلوهاي فشار ضعيف :
تابلوهاي فشار ضعيف در سطح ولتاژ کمتر از 1000V قرار دارند.

مطابق IEC60439-1 تابلوي فشار ضعيف ترکيبي است از يک يا چند وسيله قطع و وصل (Switching Device)فشار ضعيف همراه با تجهيزات کنترلي، اندازه گيري، نشانگر، حفاظتي، تنظيم کننده و … مربوط به خود که نحوي کامل نصب و سوار شده و کليه Interconnection ها و اتصالات الکتريکي و مکانيکي داخلي و قطعات ساختماني را شامل گردد.ولتاژ نامي تابلوهاي فشار ضعيف معمولأ تا 690V و ولتاژ سرويس تا 400V مي باشند.
تابلوهاي فشار ضعيف معمولأ در دو نوع زير ساخته مي شوند :
تابلوي ايستاده (Fix) ثابت
تابلوي ايستاده (Withdraw able) کشويي
تابلوهاي فشار متوسط :
تابلوهاي فشار متوسط در سطح ولتاژ بين 1000V تا 36000V قرار دارند.
اجزاي اصلي يک تابلو فشار متوسط شامل بدنه، کليد (دژنکتور) و يا کنتاکتور فشار متوسط، رله، باسبار، ترانفورماتور ولتاژ و جريان، لوازم اندازه گيري و تجهيزات کنترلي مي باشد.
تابلوهاي فشار متوسط به دو دسته کلي تقسيم مي شوند:
تابلوهاي فشار متوسط ثابت(Fix)
تابلوهاي فشار متوسط کشويي (Withdraw able)